W związku z rozpoczęciem w dniu 21 października 2020r. naboru wniosków do drugiej części programu „Czyste Powietrze”, oraz co za tym idzie nowymi obowiązkami spoczywającymi na Wójtach/Burmistrzach/Prezydentach Miasta, a de facto najczęściej na Ośrodkach Pomocy Społecznej, poniżej przedstawiam komplet informacji, co do stosowania zasad w zakresie wydawanych zaświadczeń.
Kwestę wydawanych zaświadczeń reguluje art. 411 ustawy z dnia 7 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2020 r. poz. 1219), według tego przepisu:
(…)
10g. Osoba fizyczna, która zamierza złożyć wniosek o przyznanie dofinansowania z Narodowego Funduszu lub wojewódzkiego funduszu, może złożyć żądanie wydania zaświadczenia o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka jej gospodarstwa domowego.
10h. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 10g, wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby fizycznej, o której mowa w ust. 10g.
10j. Gospodarstwo domowe tworzą:
1)osoba fizyczna, o której mowa w ust. 10g, samotnie zamieszkująca i gospodarująca (gospodarstwo domowe jednoosobowe), albo
2)osoba fizyczna, o której mowa w ust. 10g, oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące (gospodarstwo domowe wieloosobowe).
Jak wynika z powyższej treści przepisu organ uprawniony powinien wziąć pod uwagę osoby spokrewnione lub niespokrewnione będące w faktycznych związku (konkubentów), jeśli wspólnie mieszkają i gospodarują z wnioskodawcą. Zatem przesłanka wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania będzie mieć istotne znaczenie w tym kontekście.
W sytuacji gdy Wójt/Burmistrz/Prezydent miast zobowiąże Ośrodek Pomocy Społecznej do realizacji tego zadania powinien wydać stosowne zarządzenie upoważniające do realizacji tego celu (informacja na temat uzyskania bezpłatnego dostępu do wzoru dokumentu znajduje się na końcu niniejszego wpisu).
Za jaki okres należy uwzględniać dochód ?
10k. Wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu, o którym mowa w ust. 10g, ustalana jest na podstawie dochodów osiągniętych w:
1) przedostatnim roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym złożono żądanie wydania zaświadczenia, o którym mowa w ust. 10g – w przypadku żądania złożonego w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 lipca danego roku;
2) ostatnim roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym złożono żądanie wydania zaświadczenia, o którym mowa w ust. 10g – w przypadku żądania złożonego w okresie od dnia 1 sierpnia do dnia 31 grudnia danego roku.
Powyższy przepis daje wskazówkę, co do okresu który należy wziąć pod uwagę przy ustaleniu przeciętnego miesięcznego dochodu. Przepis ten uzależnia sytuację od okresu w którym wnioskodawca złoży żądanie. Tak więc jeśli żądanie został złożony:
- w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 lipca danego roku – należy brać pod uwagę przedostatnim roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym złożono żądanie,
- w okresie od dnia 1 sierpnia do dnia 31 grudnia danego roku – należy brać pod uwagę ostatnim roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym złożono żądanie
Dochód z gospodarstwa rolnego
10l. Do ustalania wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu, o którym mowa w ust. 10g, z gospodarstwa rolnego stosuje się przepisy art. 5 ust. 8-9 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, przy czym ilekroć w tych przepisach mowa jest o:
1)rodzinie – rozumie się przez to gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 10j;
2) gospodarstwie rolnym – rozumie się przez to gospodarstwo rolne, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2020 r. poz. 333).
Przepis powyższy odsyła do zasad jakie znamy w związku z stosowaniem ustawy o świadczeniach rodzinnych do ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego, z tym że tam gdzie mowa jest o rodzinie należy rozumieć gospodarstwo domowe według definicji cytowanej powyżej. Chodzi tu o zasadę, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. A także, że ustalając dochód rodziny uzyskany z gospodarstwa rolnego, do powierzchni gospodarstwa stanowiącego podstawę wymiaru podatku rolnego wlicza się obszary rolne oddane w dzierżawę, z wyjątkiem o których mowa w przepisie art. 5 ust. 8a ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Zryczałtowany podatek dochodowy
10m. Do ustalania wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu, o którym mowa w ust. 10g, z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne stosuje się odpowiednio przepis art. 5 ust. 7a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
Do zryczałtowanego podatku dochodowego stosujemy zasadę, według której w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy przyjmuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie, w drodze obwieszczenia, przez ministra właściwego do spraw rodziny w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie do dnia 1 sierpnia każdego roku.
Stosowanie ustawy o świadczeniach rodzinnych
10n. Do postępowania w sprawie wydania zaświadczenia, o którym mowa w ust. 10g:
1)stosuje się przepisy art. 23 ust. 2a i ust. 4 pkt 1, 2 i pkt 3 lit. f ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, przy czym ilekroć w tych przepisach jest mowa o rodzinie, rozumie się przez to gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 10j;
2)przepisy art. 23 ust. 7, art. 23b ust. 1 pkt 1, 1a i 3, ust. 4 i 5, art. 24a ust. 1 i 2, art. 25 ust. 3 i art. 29 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych stosuje się odpowiednio.
Rygor odpowiedzialności karnej
Informacje przedstawione we wniosku składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Obowiązek zebrania dokumentacji
Do wniosku należy dołączyć odpowiednio:
1) zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczące każdego członka rodziny;
2) zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego, dotyczące członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zawierające informacje odpowiednio o:
a) formie opłacanego podatku,
b) wysokości przychodu,
c) stawce podatku,
d) wysokości opłaconego podatku
– w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
a także inne dokumenty potwierdzające spełnianie warunków do przyznania lub ustalenia wysokości świadczenia rodzinnego będącego przedmiotem wniosku.
Obowiązek weryfikacji informacji
Organ jest obowiązany do samodzielnego uzyskania lub weryfikacji drogą elektroniczną, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw rodziny, lub drogą pisemną, od organów podatkowych lub ministra właściwego do spraw finansów publicznych, organów emerytalno-rentowych oraz z rejestrów publicznych, w tym z rejestru PESEL, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw rodziny z systemu informacji oświatowej, z Centralnego Wykazu Ubezpieczonych, odpowiednio:
1) informacji o dochodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, każdego członka rodziny, udzielanych przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego, zawierających dane o wysokości:
a) dochodu,
b) składek na ubezpieczenia społeczne odliczonych od dochodu,
c) należnego podatku;
1a) informacji o dochodzie, o którym mowa w art. 3 pkt 1 lit. c tiret dwudzieste dziewiąte [kwoty otrzymane na podstawie art. 27f ust. 8-10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, MG];
3)informacji o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne, w tym informacji o wysokości składek od poszczególnych płatników i okresach opłacania przez nich tych składek;
W przypadku braku w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności informacji, o której mowa w ust. 1 pkt 5, organ właściwy wzywa wnioskodawcę do dołączenia orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.
W przypadku awarii systemów teleinformatycznych służących do wymiany, drogą elektroniczną, informacji, organ właściwy uzyskują te informacje w drodze pisemnej wymiany informacji. Organy podatkowe, organy emerytalno-rentowe oraz podmioty prowadzące rejestry publiczne przekazują te informacje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku organu właściwego.
Wezwanie do uzupełnienia braków formalnych/pozostawienie bez rozpoznania
W przypadku złożenia nieprawidłowo wypełnionego wniosku podmiot realizujący świadczenia wzywa pisemnie osobę ubiegającą się o świadczenia do poprawienia lub uzupełnienia wniosku w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Niezastosowanie się do wezwania skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.
W przypadku gdy osoba złoży wniosek bez wymaganych dokumentów, podmiot realizujący świadczenia przyjmuje wniosek i wyznacza termin nie krótszy niż 14 dni i nie dłuższy niż 30 dni na uzupełnienie brakujących dokumentów. Niezastosowanie się do wezwania skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.
Obowiązek udzielenia informacji
Osoby składająca wniosek, instytucje publiczne i organizacje pozarządowe są obowiązane do udzielania, na żądanie organu właściwego, wyjaśnień oraz informacji co do okoliczności mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.
Ochrona danych osobowych a wydawanie zaświadczeń
Podmiot realizujący zadania w wydawania zaświadczeń przetwarza, w zakresie określonym w ustawie, dane osobowe wnioskodawcy oraz członków jego rodziny.
Dane osobowe, podlegają zabezpieczeniom zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub przekazaniu polegającym co najmniej na:
1) dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób posiadających pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych;
2) pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w poufności.
Dane osobowe zabezpiecza się w sposób odpowiedni do zagrożeń i ryzyka, w tym w szczególności biorąc pod uwagę, czy dane osobowe przetwarzane są w sposób zautomatyzowany czy też w inny sposób niż zautomatyzowany, oraz z uwzględnieniem zapewnienia kontroli nad tym, jakie dane osobowe, kiedy i przez kogo były przetwarzane. Osoby przetwarzające dane osobowe są obowiązane do zachowania ich w poufności.
Pracodawcy, właściwe jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Szefowi Agencji Wywiadu, Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Ministrowi Sprawiedliwości, podmioty wypłacające uposażenie osobom w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne, jednostki, które zawarły umowę agencyjną lub umowę zlecenia albo umowę o świadczenie usług, rolnicze spółdzielnie produkcyjne, właściwe organy finansowe, organy emerytalne lub rentowe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zwany dalej „Zakładem”, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz urzędy administracji rządowej i samorządowej są obowiązani wydawać zaświadczenia niezbędne do wydania zaświadczenia. Wydawanie zaświadczeń jest wolne od opłat.
Rozporządzenia wykonawcze (wzory dokumentów)
Wzory wniosku oraz zaświadczenia zawiera Rozporządzenie Ministra Klimatu w sprawie określenia wzoru żądania wydania zaświadczenia o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka gospodarstwa domowego osoby fizycznej oraz wzoru tego zaświadczenia z dnia 2 października 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1713)
W kolejnym wpisie przygotujemy i udostępnimy darmowy projekt zarządzenia oraz możliwy do edycji wzór zaświadczenia w formie dokumentu word.
W celu otrzymania projektu dokumentów, prosimy o wiadomość e – mail na adres: kontakt@prawnikwpomocyspolecznej.pl
Uwaga!
Zgodnie z pkt 4.4 i 4.5 Regulaminu Usługodawca oświadcza, że przysługują mu wyłączne prawa autorskie do poszczególnych elementów i całości Dokumentów Prawnych. Użytkownik ma prawo do korzystania z Dokumentów Prawnych wyłącznie w ramach działania reprezentowanego Ośrodka Pomocy Społecznej. Zabronione jest udostępnianie Dokumentów prawnych osobom trzecim a w szczególności publiczne udostępnianie w sieci Internet.
Przypominamy również, że udostępnione dokumenty są jedynie wzorami i powinny zostać każdorazowo dostosowane do indywidualnej sprawy administracyjnej / warunków panujących w Państwa Ośrodkach !
Stan prawny na dzień: 22 października 2020 r.
Artykuł powstał we współpracy z zespołem doświadczonych księgowych.
