W jaki sposób zmienić decyzję zasiłku stałego i jak traktować orzeczenie o niepełnosprawności w związku z koronawirusem ? Przypominamy, że obowiązujące przepisy ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U.2020.374) wprowadzają pewne zmiany również w zakresie przepisów dotyczących pomocy społecznej. Jedna ze zmian dotyczy ważności orzeczenia o niepełnosprawności. Według tego przepisu:
Art. 15h
1. Z przyczyn związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, wydane na czas określony na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, którego ważność:
1) upłynęła w terminie do 90 dni przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, pod warunkiem złożenia w tym terminie kolejnego wniosku o wydanie orzeczenia, zachowuje ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
2) upływa w terminie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, zachowuje ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
(…)
4. Jeżeli decyzja przyznająca świadczenie z pomocy społecznej, o której mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, została wydana w związku z niepełnosprawnością potwierdzoną orzeczeniem i okres, na który została przyznana pomoc, jest uzależniony terminem ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, okres wskazany w decyzji ulega przedłużeniu na okres, na jaki zachowuje ważność orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, zgodnie z ust. 1 i 2, na podstawie decyzji wydanej z urzędu.
5. Zmiana decyzji w sytuacji, o której mowa w ust. 4, nie wymaga przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego ani jego aktualizacji.
Jak zastosować nowe przepisy dotyczące orzeczenia o niepełnosprawności ?
Wprowadzony przepis prawny ma za zadanie automatyczne przedłużenie ważności orzeczenia tak by w obecnej trudnej sytuacji nie prowadzić postępowania w tym zakresie a równocześnie nie pozbawić osób upoważnionych świadczeń z pomocy społecznej.
Ustawa weszła w życie 31 marca 2020r. zatem jeśli ważność orzeczenie upłynęła w terminie do 90 dni przed tą datą (obejmuje to okres od 01.01.2020 do 31.03.2020) a osoba niepełnosprawna złożyła już wniosek o wydanie orzeczenia zachowuje ono ważność do 60 dnia od dnia odwołania stanu epidemii. Na dzień dzisiejszy ciężko przewidzieć kiedy stan epidemii zostanie odwołany i tym samym ciężko przewidzieć do kiedy będzie przedłużona ważność orzeczenia o niepełnosprawności.
Przykład:
Panu X kończy się orzeczenie o stopniu niepełnosprawności dnia 15 marca 2020r. Pana X pobierał dotychczas zasiłek stały i w marcu złożył kolejny wniosek o przyznanie tego zasiłku. Pan X złożył również wniosek o wydanie nowego orzeczenia w lutym 2020r. Ośrodek powinien zatem uznać, że na podstawie art. 15h ust. 1 ustawy o COVID-19 zachodzi przesłanka do wydania decyzji przyznającej zasiłek stały począwszy od marca, gdyż ważność orzeczenia została wydłużona wprowadzonym przepisem.
Druga sytuacja, określona w ust. 1 pkt 2 cytowanego przepisu dotyczy przypadku gdy ważność orzeczenia o niepełnosprawności upływa po dniu 31 marca 2020r. Również w tym przypadku orzeczenie zachowuje ważność do 60 dnia od dnia odwołania stanu epidemii, jednak przepis nie wymaga od osoby niepełnosprawnej aby złożyła wniosek w wydanie nowego orzeczenia tak jak w ust. 1 pkt 1.
Omawiany przepis stanowi o wydłużeniu ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zatem ośrodek powinien sytuację traktować tak jakby w dniu 31 marca 2020 strona przyniosła kolejne ważne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności o treści jakie miało ono przed tą datą.
Jak zmienić decyzję w sprawie zasiłku stałego ?
Ust. 4 cytowanego przepisu dotyczy sytuacji, w której decyzja o przyznaniu zasiłku stałego traci moc obowiązywania po dniu wejścia w życie nowych przepisów tj. po dniu 31 marca 2020r. Wówczas zgodnie z tym przepisem okres wskazany w decyzji ulega przedłużeniu na okres do 60 dnia od dnia odwołania stanu epidemii. W takim przypadku należy wydać decyzję zmieniającą tzn. wydłużającą okres obowiązywania. Decyzję zmieniającą wydaje się z urzędu i nie wymaga ona przeprowadzenia wywiadu środowiskowego (art. 15h ust. 5)
Przykład:
Panu X kończy się orzeczenie o stopniu niepełnosprawności dnia 20 kwietnia 2020r. Pan X pobierał dotychczas zasiłek stały a decyzja wydana była na okres do 20 kwietnia 2020r. Ośrodek powinien zatem uznać, że na podstawie art. 15h ust. 1 pkt 2 w zw. z ust 4 i 5 ustawy o COVID-19 zachodzi przesłanka do zmiany decyzji przyznającej zasiłek stały i wydłużenia okres wskazanego w decyzji na okres maksymalnie do 60 dnia od dnia odwołania stanu epidemii, czyli ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Decyzję taką ośrodek wydaje z urzędu i nie ma obowiązku przeprowadzać wywiadu środowiskowego.
Nadmieniam, że ośrodek zobowiązany do wydania decyzji wydłużającej okres obowiązywania nie wie dokładnie kiedy skończy się stan epidemii i tym samym do kiedy będzie ważne orzeczenie o niepełnosprawności. Powinien on zatem rozważyć czy nie wydać decyzji na okres najbliższych miesięcy i ewentualnie ją wydłużyć w sytuacji gdy data odwołania stanu epidemii będzie znana.
Czy należy podjąć zawieszone wcześniej postępowanie?
Co zrobić natomiast w sytuacji gdy przed wejściem w życie nowych przepisów ośrodek zawiesił postępowanie o przyznanie zasiłku stałego i na okres zawieszenia przyznał zasiłek okresowy działając na gruncie art. 106 ust. 6-8 ?
Przykład:
Pan X pobierał zasiłek stały. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności ważne było do dnia 15 lutego 2020r. kolejno Pan X złożył wniosek o wydanie nowego orzeczenia i równocześnie w miesiącu lutym złożył wniosek o przyznanie zasiłku stałego. Ośrodek pomocy społecznej wydał postanowienie o zawieszeniu postępowania i przyznał zasiłek okresowy na okres zawieszenia. Jak powinien zachować się ośrodek po wejściu w życie nowych przepisów ?
W omawianym przykładzie zastosowanie znajdzie art. 106 ust. 9. Według tego przepisu:
Jeżeli orzeczenie, o którym mowa w ust. 7, zostanie dostarczone w terminie 60 dni od dnia jego otrzymania, zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz z potwierdzeniem, o którym mowa w ust. 7. Do ustalenia kwoty zasiłku stałego za okres pobierania zasiłku okresowego w trakcie zawieszenia postępowania art. 37 ust. 6 nie stosuje się.
Ośrodek powinien zatem przyjąć pewną fikcję prawną i uznać niejako, że w dniu wejścia w życie nowych przepisów tj. 31 marca 2020r. strona dostarczyła ważne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Ośrodek powinien zatem podjąć zawieszone postępowanie a prawo do zasiłku stałego przyznać od miesiąca marca. Zgodnie art. 106 ust. 9 ośrodek powinien przy ustalaniu uprawnienia oraz wysokości zasiłku stałego do dochodu wliczyć kwotę pobranego za ten czas zasiłku okresowego, gdyż przepis ten wyłącza stosowanie art. 37 ust. 6.
Jeśli chcesz otrzymać decyzję zmieniającą zasiłek stały w oparciu o art. 15h ustawy COVID-19 zapisz się do newslettera lub napisz wiadomość w tej sprawie na adres: kontakt@prawnikwpomocyspolecznej.pl
Zapraszamy także do przeczytania artykułu: „Zmiana okresu przysługiwania zasiłku pielęgnacyjnego w związku z COVID-19 (wzór decyzji)”
Uwaga!
Zgodnie z pkt 4.4 i 4.5 Regulaminu Usługodawca oświadcza, że przysługują mu wyłączne prawa autorskie do poszczególnych elementów i całości Dokumentów Prawnych. Użytkownik ma prawo do korzystania z Dokumentów Prawnych wyłącznie w ramach działania reprezentowanego Ośrodka Pomocy Społecznej. Zabronione jest udostępnianie Dokumentów prawnych osobom trzecim a w szczególności publiczne udostępnianie w sieci Internet.
Przypominamy również, że udostępnione dokumenty są jedynie wzorami i powinny zostać każdorazowo dostosowane do indywidualnej sprawy administracyjnej !
