Pan X w roku 2019r. skorzystał z leczenia w publicznym zakładzie opieki zdrowotnej. W styczniu 2020r. Szpital skierował pismo do Ośrodka Pomocy Społecznej w celu wydania dokumentu potwierdzającego prawo do świadczenia opieki zdrowotnej. Jak ustalono Pan X jest zameldowany na pobyt stały w tut. Gminie jednak od 15 lat nie mieszka na tym terenie. Kto jest właściwy do wydania decyzji.
Która gmina jest właściwa do wydania decyzji potwierdzającej prawo do świadczenia opieki zdrowotnej ?
Zgodnie z art. 54 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 poz. 1373 t. j.): dokument potwierdzający prawo do świadczeń opieki zdrowotnej świadczeniobiorcy, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt.2 jest decyzja wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy.
Poprzez miejsce zamieszkania należy rozumieć miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu (art. 25 Kodeksu Cywilnego).
W tej sytuacji nie ma znaczenie miejsce zameldowanie danej osoby, gdyż przepisy posługują się konsekwentnie pojęciem miejsce zamieszkania. Wyjątkiem od tej reguły jest właściwość w przypadku osoby bezdomnej i tu ma znaczenie ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały.
Potwierdza to chociażby Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lipca 2014 r. I OW 57/14:
Zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1508), właściwość miejscową gminy w sprawach z zakresu pomocy społecznej ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. Meldunek jest czynnością jedynie techniczną, administracyjną, związaną z miejscem faktycznego pobytu osoby. O zamiarze natomiast jej stałego pobytu w określonej miejscowości decyduje wola tej osoby. Kwestia zameldowania byłaby istotna jedynie w sytuacji, gdyby kwestia właściwości miejscowej organu, była ustalana w oparciu o art. 101 ust. 2 ww. ustawy.
Wracając do naszej sytuacji, pracownik GOPS starał się ustalić miejsce zamieszkania Pana X. W tym celu skierował pisma do odpowiednich instytucji:
- Komendy Powiatowej Policji,
- Centralnego Zarządu Służby Więziennej,
- Urzędu Skarbowego,
- Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
- Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA
W wyniku poszukiwań ustalono, że Pan X miał miejsce zamieszkania na terenie gminy Wrocławiu. Wobec tego zgodnie z treścią art. 65 KPA przekazano wniosek szpitala do organu właściwego:
Art. 65 Jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego, zawiadamiając jednocześnie o tym wnoszącego podanie. Zawiadomienie o przekazaniu powinno zawierać uzasadnienie
Co w sytuacji gdy nie uda się ustalić miejsca zamieszkania ?
Co jednak w sytuacji gdyby nie udało się ustalić miejsca zamieszkania Pana X w powyższy sposób. Zastosowanie znalazłby przepis art. 21 § 2 KPA, według którego:
§ 2. Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób wskazany w § 1, sprawa należy do organu właściwego dla miejsca, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące wszczęcie postępowania, albo w razie braku ustalenia takiego miejsca – do organu właściwego dla obszaru dzielnicy Śródmieście w m.st. Warszawie.
W opisanym przykładzie właściwy byłby ośrodek pomocy społecznej w miejscowości położenia szpitala lub obszaru dzielnicy Śródmieście w m.st. Warszawie.
