Większość ośrodków realizuje pomoc w zakresie dożywiania w ramach wieloletniego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023. Program realizowany jest w różny sposób ale docelowo zapewnia możliwość spożywania posiłków przez dzieci w szkole i w domu. Najczęściej ośrodki współpracują z realizatorami świadczenia, którzy następnie przygotowywali posiłki i dostarczali je do osób objętych programem. Obecnie jest to utrudnione. Poniżej przygotowano opis i wzory decyzji w jaki sposób GOPS powinien dokonać zmiany decyzji posiłków w czasie epidemii.
Spożywanie posiłków w czasie epidemii
Problem pojawił się w związku z rozwojem epidemii. Realizatorzy zaprzestali dowożenia posiłków a szkoły odwołały lekcje. Pomimo, że wiele osób uzyskało prawo do posiłku w formie decyzji administracyjnej powstała bariera uniemożliwiająca skuteczne realizowania wydanej decyzji. W sytuacji, gdy ośrodek zdecyduje się zmienić formę wsparcia z przyznanego posiłku na przyznanie świadczenia pieniężnego w formie zasiłku celowego na zakup posiłku, jak w praktyce powinien dokonać takiej zmiany ?
Podstawa prawna
Co do zasady, podstawę prawną umożliwiającą dokonanie zmiany sytuacji prawnej strony poprzez wyeliminowanie lub zmianę decyzji administracyjnej, daje nam art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej. Według tego przepisu:
Decyzję administracyjną zmienia się lub uchyla na niekorzyść strony bez jej zgody w przypadku zmiany przepisów prawa, zmiany sytuacji dochodowej lub osobistej strony, pobrania nienależnego świadczenia, a także można zmienić lub uchylić decyzję, jeżeli wystąpiły przesłanki, o których mowa w art. 11, art. 12 i art. 107 ust. 5. Zmiana decyzji administracyjnej na korzyść strony nie wymaga jej zgody.
Niewątpliwie stan epidemii jest zmianą sytuacji, która umożliwia dokonanie zmian decyzji administracyjnych z urzędu. Uznać należy, że sytuacja osobista strony się zmieniła, gdyż nie ma ona możliwości korzystać ze świadczenia (zamknięcie szkół, niemożliwość przygotowywania posiłków przez realizatora, ograniczenia związane z wychodzeniem z domu, w szczególności w stosunku do osób nieletnich). Ponadto, zmiana formy decyzji z przyznanego posiłku, którego nie da się obecnie dostarczyć, na zasiłek celowy, który jest możliwy do wykonania jest zmianą korzystną dla świadczeniobiorcy.
Zatem powyższy przepis umożliwia dokonanie zmiany i daje podstawę prawną do podjęcia niezbędnych działań z urzędu. Biorąc pod uwagę, że świadczenie polegające na przyznaniu posiłku jest zgoła odmienne od zasiłku celowego, najbardziej właściwym i praktycznym rozwiązaniem będzie uchylenie decyzji przyznającej posiłek i wydanie nowej w formie zasiłku celowego na zakup żywności. Drugim rozwiązaniem mogłoby być dokonanie zmiany wydanej decyzji, jednak może rodzić to problem z klasyfikacją wydanego dokumentu w programie komputerowym oraz z przyporządkowaniem numeru decyzji zgodnej z przyjętymi założeniami (każde z tych świadczeń posiada odrębną numerację).
Wydanie nowej decyzji wiąże się z przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego. Jednak w obecnej sytuacji przyznanie świadczenia nie wymaga przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, a ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej może nastąpić na podstawie rozmowy telefonicznej. Umożliwia to przepis art. 15o wprowadzonej 1 kwietnia ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374) – więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj.
Wzory decyzji
Wychodząc naprzeciw obecnej sytuacji poniżej zamieszczamy darmowe wzory decyzji, które mogą Państwo wykorzystać w swojej pracy.
Jeśli chcesz otrzymać decyzję uchylającą posiłki w związku z COVID i przyznającą zasiłek celowy w związku z COVID zapisz się do newslettera lub napisz wiadomość w tej sprawie na adres: kontakt@prawnikwpomocyspolecznej.pl .
Zgodnie z pkt 4.4 i 4.5 Regulaminu Usługodawca oświadcza, że przysługują mu wyłączne prawa autorskie do poszczególnych elementów i całości Dokumentów Prawnych. Użytkownik ma prawo do korzystania z Dokumentów Prawnych wyłącznie w ramach działania reprezentowanego Ośrodka Pomocy Społecznej. Zabronione jest udostępnianie Dokumentów prawnych osobom trzecim a w szczególności publiczne udostępnianie w sieci Internet.
Przypominamy również, że udostępnione dokumenty są jedynie wzorami i powinny zostać każdorazowo dostosowane do indywidualnej sprawy administracyjnej !