Pytanie:
Klient pobiera zasiłek pielęgnacyjny, jednak matka dostarczyła nam zaświadczenie z sądu potwierdzające, że syn jest ubezwłasnowolniony i ona została jego opiekunem prawnym.
Co teraz, bo złożyła nowy wniosek o ZP /decyzje na syna zakończyć a wydać nową dla matki?/
Odpowiedź:
Ustawa o świadczeniach rodzinnych:
Art. 16. [Zasiłek pielęgnacyjny]
1. Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
2. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
1) niepełnosprawnemu dziecku;
2) osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3) osobie, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje dziecku / osobie ubezwłasnowolnionej całkowicie – nie rodzicowi / opiekunowi prawnemu.
Przyznając zasiłek pielęgnacyjny dziecku / osobie ubezwłasnowolnionej całkowicie – jako adresata decyzji wskazujemy rodzica / opiekuna prawnego i im doręczamy decyzję o przyznaniu świadczenia.
Z kolei w sentencji decyzji – jako beneficjenta wsparcia, zawsze wskazujemy dziecko / osobę ubezwłasnowolnioną całkowicie.
W takim przypadku zmienia się tylko podmiot, któremu przekazujemy świadczenia, a sprawę powinien załatwić prosty wniosek opiekuna prawnego o zmianę osoby uprawnionej do odbioru zasiłku.
Zdolność prawna osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego:
Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną rozumianą jako zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków (art. 8 Kodeksu cywilnego).
Oznacza to, że świadczenia rodzinne, pomoc społeczną, fundusz alimentacyjny i inną pomoc, możemy przyznać każdej osobie, już od pierwszego dnia życia.
Zmiana osoby upoważnionej do odbioru zasiłku pielęgnacyjnego:
Co ważne, zmiana osoby upoważnionej do odbioru zasiłku pielęgnacyjnego nie wymaga zmiany decyzji przyznającej zasiłek pielęgnacyjny, chociażby aktualny stan faktyczny nie odpowiadał treści decyzji (np. adresatem decyzji, któremu ta została doręczona jest osoba inna niż opiekun prawny).
Z kolei odpowiadając na kolejny wniosek złożony przez matkę (tak zakładając, że ten dotyczy przyznania świadczenia na syna), powinniśmy wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego (art. 61 a Kodeksu postępowania administracyjnego). Postępowanie jest bezprzedmiotowe, z uwagi istniejącą już w obrocie prawnym decyzję administracyjną przyznającą synowi zasiłek pielęgnacyjny. Jeżeli we wniosku matka – jako beneficjenta pomocy wskazała samą siebie – odpowiednio należy wydać decyzję odmowną (brak uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego) lub umarzającą postępowanie administracyjne (gdy sama zrezygnuje w ślad za przekazanymi jej pouczeniami).
Stan prawny: 17 września 2020 r.;
r. pr. Grzegorz Rajski